Aylva State te Genum

Ligging	De Aylva State stond ten zuidoosten van de kerk van Genum, gemeente Ferwerderadeel.
Andere benaming	(mogelijk) Wythiema State
Ontstaan	Waarschijnlijk is deze State gebouwd rond 1534. Er wordt wel aangenomen dat deze State gebouwd is rond 1534, maar vermoedelijk was dit oorspronkelijk Wythiema State en is het goed ‘omgedoopt’ na de komst van de Aylva’s.
Geschiedenis	Over het morenhoofd dat de Roorda's van Genum in hun wapen voerden, werd in de 17de eeuw een legende opgetekend, volgens welke de Roorda’s rond 1224 aan de kruistochten zouden hebben deelgenomen. De familie Roorda wordt in echte stukken echter pas in 1397 als Rowertha to Ghenim vermeld. De Roorda’s waren rijk. Genum had ook ‘Roordahuizum’ kunnen heten, want veel landerijen rond dit dorp waren hun eigendom. Rond 1500 was Wybren Roorda eigenaar van Roorda State. Hij had twee zoons, Syds en Feye. Syds erfde Roorda goet en wordt in 1511 en 1540 als eigenaar van die state vermeld. Hij was getrouwd met Eesck van Donia en zij hadden een dochter, Hil, die met Rienk van Aylva trouwde in 1534. Door deze verbintenis tussen de Roorda’s en Aylva’s verscheen deze wijdvertakte familie ook in Genum. Feye Wybrens Roorda woonde met zijn vrouw Rixt Hania op Wythiema State te Genum, in 1811 nog een pachtboerderij. Zij hadden een zoon, Wybren. Hoe de omstandigheden zich in Genum hebben ontwikkeld is niet meer na te gaan, maar na de dood van de broers Syds en Feye blijkt Wybren Feyes Roorda op Roorda State van zijn oom Syds te wonen en Hil Sydsdr. Roorda met haar man op ‘Aylva State’, dat vrijwel zeker oorspronkelijk Wythiema State van haar oom Feye Wybrens Roorda was. Waarschijnlijk is voor/door hen de state verbouwd en omgedoopt tot Aylva State. Rienck stierf al in 1545, His overleefde hem 28 jaar en overleed in 1573. Hun zoon Wybren van Aylva erfde de state zodat er in 1578 en 1580 beide states door een Wybren bewoond werd, Wybren Roorda op Roorda State en Wybren van Aylva op Aylva State. Hij was lid van het Verbond van Edelen en waarschijnlijk heeft hij in 1567 moeten vluchten en heeft zijn moeder de state tijdens zijn afwezigheid beheerd. Na de ommekeer heeft hij zijn erfgoed weer in bezit genomen. Hij is in het begin van de 17e eeuw te Genum overleden en zijn zoon Taco van Aylva werd eigenaar van de state. De zes kinderen van deze laatste Wybren hadden allemaal geen nakomelingen en zo stierf deze Genumer tak van de Van Aylva’s even merkwaardig uit als hun verwanten: de Roorda’s. De "Tegenwoordige Staat van Friesland" meldt rond 1785: "deze heerlijkheden zyn ook reeds voor veele jaaren verdweenen" (Aylva en Roorda State). Op het terrein staat een laat 20e eeuwse boerderij.
Bewoners	1534 - 1545 Rienck van Aylva 1545 - 1573 His van Roorda, wed Van Aylva 1573 - 16.. Wybren van Aylva kinderen van Wybren
Huidige doeleinden	Op de plaats van de vroegere State bevindt zich nu een boerderij.
Opengesteld	Deze boerderij is particulier bewoond en is niet toegankelijk.
Foto's
Bronnen	Tekst: Jan Leemburg P.N. Noomen, De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners, 2009 Herma M. van den Berg, De monumenten van geschiedenis en kunst, Noordelijk Oostergo, Ferwerderadeel, 1981 A. Algra, De historie gaat door het eigen dorp, ca. 1955 Foto 1: Jan Leemburg