Groot- en Klein Bama State te Kollum

Ligging Deze Stinsen/States stonden bij Kollumerterp ten noorden van Kollum, gemeente Kollumerland, dicht bij het Dokkumerdiep.

Kaartje met de States rond Kollum
Ontstaan Wanneer deze stinsen zijn gebouwd is niet bekend.
Geschiedenis Direct ten westen van Kollumerterp lagen Groot en Klein Bama. Toen in 1467 Kollumerland en de stad Groningen besloten tot de bouw van kasteel of blokhuis in Kollum, keerden enkele hoofdelingen zich daar tegen: in Kollum Pybe Eernsma in Meckemaburen en Pybe Bawama. In 1516 werden van Anth Bauwema van Kollum alle goederen “reppellick ende onreppelick, waar die gelegen zijn” verbeurdverklaard wegens zijn verzet tegen het Bourgondisch gezag en geschonken aan de veldoverste Joost van Buren. Anth Bauwema en zijn vrouw Anna Sythjema hadden samen twee kinderen, Rytse en Anna. Anna trouwde met Sappo Bauwema (waarschijnlijk een achterneef) die tussen 1531 en 1554 grietenijvolmacht op de Landdag, kerkvoogd en dijkgraaf van Kollumerland was.
Een tijdgenoot en verwant van Sappe was Adzert Bauwema. Hij trouwde met Gerland Foppinga.* Hun zoon Ofcke van Bauwema had uit zijn huwelijk met Anna van Eminga een dochter Bjuck, geboren in 1579 "bij Kollum", die de beide sates Bama erfde. Met haar man Gerrit van Wytsma woonde ze op Obbema bij Ee. Bama was sindsdien geen adellijk huis meer. In 1628 wordt over afbraak van één der sates Bama ”op het Torp” gesproken; behalve “de stien ende metselerye aan het binnenhuis ofte stins”, die aan Gerrit van Wytsma bleef behoren. In 1640 waren Gerrit van Wytsma en zijn vrouw eigenaars van beide sates. Zij stierven beiden in 1652 te Ee en lieten de sates na aan hun dochter Maria Clara van Wytsma die ze in 1676 verkocht. In de verkoopakten worden beide betiteld als een “heerlijcke eigenerfde sathe landts”.

In 1664 wordt Bama als adellijke state aangegeven; in 1718 Groot en Klein Bama als gewone boerderijen. Ten tijde van de invoering van het kadaster waren beide sates onbehuisd.

* Adzert zou een zoon van Sappe zijn geweest.
Bewoners 1467 Pybe Bawama (?)
1516 Anth Bauwema
1531 - 1554 Sappo Bauwema
Adzert Bauwema
Ofcke van Bauwema
Gerrit van Wytsma
tot 1676 Maria Clara van Wytsma
Huidige doeleinden Van beide states is niets meer terug te vinden.
Opengesteld n.v.t.
Foto's
Bronnen Tekst: Jan Leemburg
“Kollumerland en Nieuw Kruisland” door mr. A.J. Andreae, 1883-1885
“De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners”, P.N. Noomen, 2009
Afb. 1: www.hisgis.nl