Elinga State te Hantumhuizen

Ligging Elinga State lag in Hantumhuizen, gem. Dongeradeel, ten zuiden van de kerk.

het woonhuis en bedrijfsgebouwen op het stateterrein d.d. 25-04-2010

Andere benaming Heringa State
Ontstaan De state is vermoedelijk in de 14e eeuw ontstaan.
Geschiedenis Als familienaam komt Elingha al in 1423 te Hantumhuizen voor. In 1511 wordt Gielt Ellengen syn eygen besit genoemd.
Bij het geschil tussen Thiallama en Poptsma in 1423 werd ook Jield Elingha genoemd. Hij was in de betreffende vete doodgeslagen. Enkele generaties later was er in Hantumhuizen opnieuw sprake van één of meer naamgenoten. In 1470 hield men er rekening mee dat Gialt Elenga of zijn erfgenamen aanspraken zouden doen gelden op Hibbema state te Hiaure. Gielt Ellingen was in 1511 eigenaar en bewoner van Elinga. Een dochter van hem trouwde met Jeppe Itsma uit Wierum, die zich voortaan ook Jeppe Elinga ging noemen. In 1543 werd hij als landheer in Hantumhuizen genoemd.
In 1561 werd Bennert van Heringa, zoon van Haring Heringa en His Aebingha te Hijum, in Hantumhuizen begraven. Waarschijnlijk was hij met een vrouw Itsma/Elinga getrouwd. Omdat de Heringa's in Hijum woonden, verpachtten ze Elinga; later verkochten ze het. In 1640 kwam het goed in handen van een eigenerfde boer. Schotanus gaf in 1664 en 1718 Heringa echter nog als edele state aan.
In 1635 werden naast een binnenhuis, een koecken, een poeskoecken, een langhhuys ende schuire nog een graft en cingel vermeld. De kadastrale minuut (1832) vertoont geen gracht of andere bijzondere kenmerken meer.
Rond 1980 stond er op het terrein nog een boerderij van het kop-hals-romp type met een lang voorhuis. Anno 2010 staat hier de moderne melkveehouderij van de familie Van Oosten waar tevens groene stroom wordt geproduceerd door biovergisting.
Bewoners 1423 Jield Elingha ?
1470 Gialt Elenga ?
1511 Gielt Ellengen
1543 Jeppe Itsma/Elinga
1561 Bennert van Heringa
1640 Binnert van Heringa erven, gebruiker Rienck Jelles
1689, 1728 Arend van Bolten (advocaat, 'papist')
1832 Cornelis Klazes Heemstra, landbouwer te Hantumhuizen
Huidige doeleinden Van de state zelf is niets meer terug te vinden, op het terrein staat een moderne veehouderij.
Opengesteld n.v.t.
Foto's
Bronnen Tekst: Jan Leemburg
P.N. Noomen, De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners, 2009
Herma M. van den Berg, De monumenten van geschiedenis en kunst, Noordelijk Oostergo, De Dongeradelen
De website hisgis
Foto 1: Jan Leemburg