Friesburg

Ligging Deze stins of state stond onder Nijeholtpade, gemeente Weststellingwerf, Friesburgerweg nr. 23.

Oude afbeelding van de State uit 1722 van J. Stellingwerf
Andere benaming Leemburg, Lemenburg, Leemborg
Ontstaan Wanneer de stins is ontstaan is mij niet bekend.
Geschiedenis Van oorsprong heette deze State Lemenburg. Later werd dit stamslot van de familie Lyclama à Nijeholt officieel "Friesburg" genoemd. Dit gebeurde door zowel de eigenaar als de officiële instanties. Maar de bevolking was hardleers en bleef de state Lemenburg noemen.

In de tegenwoordige Staat van Friesland wordt in deel 3 op pag. 600 over Nijeholtpade vermeld: "Weleer was hier een sterk gemuurd gebouw, uit eene graft opgetrokken en Friesburg genaamd, doch ’t welk reeds voor veele jaaren is weggebroken; hebbende dat gebouw toebehoord aan den Saxischen Grietman Lyckle Eblens, gesprooten uit het voortreffelijk geslacht Steenwijk, ’t welk namaals den naam van Lycklama à Nijeholt heeft aangenomen.
Dit huis werd "in ’t jaar 1514 door de Geldersche partij, in Sint Andrie nach geplonderd, en in ’t volgende jaar op St. Anthonius dag geheel afgebrand, en ook veel bosschagie afgehouwen; ter vergoedingen van deeze schade, en ter belooninge van zijne getrouwheid, werd de Eigenaar beschonken met het recht van Opvolginge voor zijne Familie in de halve Grietenij van Stellingwerf, en in de geheele van Schooterland; zijnde deeze gifte ook in 1524 door Keizer Karel bevestigd".

De genoemde 'Eigenaar' was de Saksische grietman Lyckle Eables, die de stamvader werd van de Lycklama's. Zijn afstammelingen gingen zich naar de plaats Nijeholtpade, Lycklama a Nijeholt noemen. Keizer Karel V wilde zelfs het grietmansambt in de grietenij Stellingwerf erfelijk maken en Lyckle verheffen in de adelstand, maar hij wees dit af, waarbij hij gezegd zou hebben: "Deugd allinne makket wiere adel".

Onder een tekening van deze state van Stellingwerf staat het onderschrift "Het Huis Liewenburg onder Oldeholtpade in de grietenije van Stellingwerf westeinde, behorende den heere Augustinus Lyklama à Nijeholt 1724".
Waar hij de naam "Liewenburg" vandaan haalde is niet bekend, maar duidelijk is dat Stellingwerf niet precies wist waar hij was toen hij deze tekening maakte. De Lemenburg stond op het grondgebied van Nijeholtpade.

Op de tekening is een mooi voorbeeld van een laat middeleeuwse zaalstins te zien. Een iets hoger huis is daar, gezien de trapgevel, later tegenaan gebouwd.
De state werd vóór 1780 afgebroken.
Bewoners familie Lyclama à Nijeholt
Huidige doeleinden Tegenwoordig is op de plaats van de stins de Trotting Stable TEB van de familie Allard van der Wal gevestigd. Achter het stallencomplex ligt nog een stuk land met een "hoge rug", vermoedelijk is dat de plek waar de stins heeft gestaan.
Opengesteld Of de stallen voor publiek geopend zijn is mij niet bekend.
Foto's Foto van de huidige boerderij op 31 maart 2005
Oude tekening van de Friesburg door J. Stellingwerf 1723 Oude tekening van de Friesburg door J. Stellingwerf 1723 Oude tekening van de Friesburg door J. Stellingwerf 1722 Oude tekening van de Friesburg door J. Stellingwerf 1723
Bronnen Tekst: Aantekeningen uit het archief van J. Leemburg
"Tegenwoordige Staat van Friesland" ca. 1775
Afb. 1: Archief van J. Leemburg
Foto 1: J. Leemburg