Galama State te Koudum

Ligging Deze State stond in Koudum, gemeente Hemelumer Oldeferd.

Tekening van de State door J. Stellingwerf uit 1723

Ontstaan Het huis is waarschijnlijk rond 1500 gebouwd.
Geschiedenis De familie Galama was één van de belangrijkste families in dit gebied. Ze bezaten verschillende stinsen, zoals in Akmarijp, Oudega en Rijs. Daarnaast had je ook de familie Harinxma, die de grootste tegenstanders vormden van de familie Galama. De Harinxma's hadden versterkte huizen in Heeg, Sloten, Sneek en IJlst.
De Galama State werd tot in de eerste helft van de zeventiende eeuw bewoond door de familie Galama. Eén van de rechten die aan deze State verbonden was, was het recht van de zwanenjacht.

Het is niet duidelijk of het huis door vererving of verkoop in handen van een andere familie gekomen is, maar in elk geval is in 1640 grietman Sjoerd Van Aylva de nieuwe bewoner van de state. Bijna 60 jaar later, in 1698, is de state opnieuw in bezit gekomen van een andere familie: dan is Bruno van Vierssen de eigenaar.
Later komt de state in het bezit van Joan Caspar Schik, secretaris van Menaldumadeel, die het huis voor 700 goudguldens in 1743 verkoopt aan Frederik Sloterdijk, burgemeester van Workum.
Na 1743 wisselt het huis nog verschillende keren van eigenaar, om tenslotte rond 1800 afgebroken te worden.

Er zijn door Jacobus Stellingwerf in 1722 en 1723 twee states getekend die te Koudum stonden. De ene afbeelding heeft als onderschrift: 'huis van den ouden heer Frederik van Vierszen te Koudum', terwijl de andere het volgende onderschrift heeft: 'het huis dat aan de heer Jacob van der Wajen, grietman van Hemelumer Oldevaert, behoort'.
In 'De Tegenwoordige Staat van Friesland' uit 1788 valt op te maken, dat de Galama State al in 1788 is verdwenen, 'Doch in 'Noorden der buurt', heeft men nog de State Grovestins, die in laater tyd merkelyk versierd is door den Grietman Van der Waaien, die niet alleen het huis fraai verbouwd, maar ook verscheiden schoone hovingen en plantagien by 't zelve beeft gevoegd...".
Ik geef er zelf toch de voorkeur aan, om de afbeelding uit 1722 toe te kennen aan de Grovestins State, terwijl de tweede de Galama State betreft.

Het huis Van Viersen lijkt op de tekening ouder dan de Grovestins State. Het gebouw heeft zelfs kenmerken die op een zaalstins wijzen. Het is een rechthoekig gebouw met een onregelmatige indeling op de begane grond. De verdieping is laag en dan volgt het zadeldak tussen twee trapgevels. De vorm en detaillering van de toegangspartij wijzen op een bouwtijd in de jaren rond 1500. De aanbouw van één bouwlaag kreeg voor het dak een van uitbundig rolwerk voorziene gevel uitgebouwd. Het terrein van deze state was niet omgracht, maar ommuurd.
Bewoners - 1e helft 17e eeuw familie Galama
1640 Sjoerd Van Aylva
1698 Bruno van Vierssen
- 1743 Joan Caspar Schik
1743 Frederik Sloterdijk
Huidige doeleinden Van de State is niets meer terug te vinden.
Opengesteld n.v.t.
Foto's
Bronnen Tekst: Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992
Afb. 1: Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992