Hellinga State te Hantum

Ligging Hellinga State lag ten oosten van Hantum, gemeente Dongeradeel.

De boerderij op het stateterrein d.d. 25-04-2010

Ontstaan De oorsprong van deze state is niet bekend.
Geschiedenis Hellinga bij Hantumerhoek, in 1511 Hellingen genoemd, werd door Schotanus in 1664 als "eigenerfde state" aangegeven. De Hellinga's trouwden in de 16de en 17de eeuw met vergelijkbare aanzienlijke eigenerfde families, zoals de Peyma's uit Ternaard en de Marssumse tak van de Unia's. Het boerenhuis was in 1621 18 vakken groot.
In 1527 was er een geschil tussen de Hantumers en het klooster Claerkamp dat ook hier veel bezit had. Er werd een proces gevoerd waarbij voor het dorp ondermeer de kerkvoogd Tziemma Heling optreedt. Dat zal dezelfde zijn als de Tziemma Hellingen die in het Register van den Aenbrengh van 1511 als een der grootste grondbezitters voorkomt.

In 1698 is Trijntje Hellinga te Leeuwarden volgens het stemkohier voor 1/5 eigenaar en andere eigenaren zijn niet vermeld. De gebruikers zijn de broers Jan en Wybe Oenes. In 1728 worden wel alle eigenaren genoemd: Trijntje Hellinga voor 1/5, Foeke Jorritsma te Harlingen voor 1/5, Foppe Reins te Midlum voor 3/10 en Age Alles te Workum voor 3/10. Gebruiker was toen Wybe Wybes, vrijwel zeker een zoon van Wybe Oenes. Volgens het floreenkohier was het goed toen 115 pondemaat (ruim 42 ha) groot waarvoor 25 gulden belasting betaald moest worden. Dat is ongeveer wat een arbeider toen per jaar verdiende, dus omgerekend naar 2010 pakweg 20.000 euro onroerende zaak belasting!
In 1832 was het goed eigendom van de erven A.L.B. van Harinxma thoe Slooten.
Rond het erf, waartoe een poort toegang gaf, ligt nog een gracht (1985). Op de kadasterkaart van 1832 zijn deze gracht en de "cingel" eromheen markant aangegeven.
Ook nu (2010) is een deel van gracht en singel nog aanwezig.
Bewoners 1511 Tziemma Hellingen
fam. Hellinga
1698 Trijntje Hellinga te Leeuwarden, gebruikers Jan en Wybe Oenes
1728 Trijntje Hellinga 1/5, Foeke Jorritsma te Harlingen 1/5, Foppe Reins te Midlum 3/10, Age Alles te Workum 3/10, gebruiker Wybe Wybes
1832 erven A.L.B. van Harinxma thoe Slooten
Huidige doeleinden Op het terrein staat een boerderij.
Opengesteld De boerderij is particulier bewoond en niet toegankelijk.
Foto's
Bronnen Tekst: Jan Leemburg
P.N. Noomen, De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners, 2009
A. Algra, De historie gaat door het eigen dorp, ca. 1960
De website hisgis
Foto 1: Jan Leemburg