| Ligging | De Hiddemastins stond bij Nijland, gemeente Súdwest-Fryslân. |
| Ontstaan | Deze stins wordt voor het eerst in 1411 genoemd. |
| Geschiedenis |
De Hiddemastins komen we voor het eerst tegen in 1411, maar dit is in de kroniek
van Andreas Cornelius uit 1622, die wel de naam "de fantastische
geschiedschrijving" wordt genoemd, omdat deze niet zo heel erg betrouwbaar lijkt.
Daarin wordt melding gemaakt van Godschalck Hiddama van Pingjum, die door de
Schieringers is gevangen genomen en op
Juwingahuis in Bolsward is
vastgezet. Joost, de zoon van Godschalk, roept de hulp in van vele hoofdelingen
uit Nijland, die tot de Vetkopers behoren. Eerst wordt door hen om "zyn huis en
stins nog een gragt en sterken wal" aangebracht, waarna ze de vrijlating van
Joosts vader eisen van de Schieringers. De Schieringers zijn bevreesd voor de
overmacht van de Vetkopers en ze willigen deze eis in. Door de Bolswarders wordt
Goodschalk naar Nijland gebracht en vandaar keert hij terug naar Pingjum. Uit
deze gegevens wordt verondersteld, dat de familie Hiddema van Nijland een zijtak
is van de familie te Pingjum. In hetzelfde jaar wordt door Joost rond de Kerst Wybe Minnema van Harich in Nijland gevangen gezet. Zijn vader is het hier niet mee eens, want hij is de Schieringers nog steeds dankbaar, dat ze hem hebben losgelaten, en op diens voorspraak wordt Wybe weer vrijgelaten. In het daarop volgende jaar onderneemt Tjaard Jongema (of Juwinga), die hoofdeling van Bolsward is, met andere Schieringers nog een poging om de Hiddemastins in te nemen. De belegers weten op de ophaalbrug te komen, maar Joost weet ze dan met een "slagzweert in zyn hand" terug te drijven en ze slaan dan op de vlucht. Vervolgens komen we dan in 1452 de kinderen tegen van een Douwe Hiddema. In dat jaar laat Bauck Hesselswyf, die eigenaresse van Wybingastins in Nijland is, haar testament opmaken, waarin deze kinderen als erfgenamen genoemd worden. Het is helaas niet duidelijk welke familierelatie ze hadden met deze Bauck. Volgens de kroniek van Winsemius is de hierboven genoemde Douwe een zoon van Joost en heeft deze Douwe de knecht van de Schieringer Broer Tiebbingha te Hidaard doodgeslagen. Broer neemt daarop wraak en trekt samen met Douwa Siaerdema en andere Schieringers naar de Hiddamastins. Hij weet het huis in te nemen, waarna hij het plundert en afbreekt. Tevens worden vijf knechten doodgeslagen (De Middeleuwen waren helemaal niet zo romantisch, KBR). Douwe Hiddema verbleef op dat moment niet op zijn stins en bracht het er daardoor levend van af. Alleen van Douwe Hiddema weten we met 100% zekerheid dat hij eigenaar was van de Hiddemastins en was Epa Hiddama, die een prelegaat van één pondemaat kreeg, mogelijk één van zijn kinderen. Aan de hand van bewaard gebleven genealogische handschriften weten we dat Douwe trouwt met Tyet Hoytema van Oudega. In de vetes van de Donia-oorlog, dia van 1458 to 1464 duurde, was de rol van de familie Hiddema al uitgespeeld. Het "Hiddama steenhuys op 't Nylandt" is wel één van de huizen waarom gevochten wordt. Haring Donia, bewoner van een andere stins in Nijland, neemt in 1462 het huis in. Hij laat er extra grachten omheen graven en gaat er wonen. Het is niet duidelijk waarom hij de voorkeur geeft aan deze stins boven zijn eigen stins op Nijland. Lang plezier heeft hij niet gehad van zijn veroverde stins, want een jaar later wordt Haring in de omgeving van Irnsum in een slag tegen Jancke Douwama doodgeslagen. Op "Hiddama huys" verblijven nog enkele knechten van Haring, en als ze horen, dat hij gesneuveld is, vluchten ze en laten het huis leeg achter. Goslick Juwinga van Bolsward neemt het huis in en bezet het. Vanuit de Hiddemastins zet hij zijn strijd voort. Maar door verraad van "die wyven op Nylandt" lukt het de schoonzoon van Haring Donia het huis weer te veroveren. Merck weet in 1464 de Hiddemastate te veroveren (Worp van Thabor IV-111). Merck is dan getrouwd met Ath van Donia. |
| Bewoners | |
| Huidige doeleinden | |
| Opengesteld | n.v.t. |
| Foto's | |
| Bronnen |
Tekst: P.N. Noomen P.N. Noomen, De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners, 2009 De website hisgis P.N. Nomen: hartelijk dank voor alle informatie en het vele onderzoek!! |