| Ligging | Het Huis Schonenburg stond in Kollum, gemeente Kollumerland, schuin tegenover de Meckemastraat. Ook was er de Schonenburg State die ten noordoosten van het dorp lag. |
| Andere benaming | Het Hooge-huijs |
| Ontstaan | Bestond in het midden van de 16e eeuw. |
| Geschiedenis |
Rond het midden van de 16e eeuw werd het huis bewoond door Sebastiaan
van Schonenburg, van 1536 tot 1558 (substituut) grietman van
Kollumerland. Vermoedelijk werd het huis door hem gesticht. In 1558
is er sprake van “’t Huijs van Joncker Sebastiaen” waarmee dit huis
bedoeld kan zijn ofwel Schonenburg State ten noordoosten van Kollum,
dat zeker ook aan deze familie toebehoord zal hebben. Sommige historici
denken dat de familie Schonenburg uit Duitsland afkomstig is, maar mr.
Andreae vermoed dat Sebastiaan “geboortig was uit het Sticht van
Utrecht”. Hij was in 1525 Drost te Franeker en later “Capiteyn van
Dockum”. In 1525 wordt hij al vermeld al getrouwd zijnde met Ath van
Herema met wie hij in ieder geval twee kinderen had: Marten en
Lucia. Lucia trouwde met Joost van Hardenbroek, die in 1556 grietman werd van “Colmerlandt en Colmerstadt” en zijn schoonvader aanstelde als zijn substituut. Waarschijnlijk woonden Lucia en Joost bij haar ouders op Schonenburg òf op Schonenburg State. Hardenbroek bleef na de dood van zijn tweede echtgenote in 1552 te Kollum wonen, vermoedelijk bij zijn schoonouders. Hij stierf in 1557. “Joncker Sebastiaen” leefde nog in 1558, zijn vrouw Ath overleed in 1572. Zoon Marten van Schonenburg en zijn vrouw Eelck van Heemstra bewoonden daarna het huis. Hij komt althans in 1579 voor als inwoner van Kollum. Drie jaar later werd hij grietman van Dantumadeel. Marten en Eelck hadden twee dochters, Atke en Lucia. Atke trouwde met Carel van Esserden uit Gelderland en Lucia met Aemilius Uten Engh die in Utrecht woonde. Zij verkochten het “Schonenburgh-huijs staende binnen Collum” aan de advocaat Lieuwe van Juckema. Die verhuurde een deel van het huis aan de grietenij om er “de rechtcamer te holden”. Dat duurde tot 1610 toen het gemeentehuis werd aangekocht dat in 1883 nog als zodanig dienst deed. Frouck van Juckema, de dochter van Lieuwe, was getrouwd met Pieter van Walta. Zij verkochten het huis in 1620 in twee gedeelten. Later komt het voor als bestaande uit “twee aparte woningen sampt hovinge”. |
| Bewoners |
1536 - 1558 Sebastiaan van Schonenburg 1558 – 1572 Ath van Herema 1572 - ? Marten van Schonenburg rond 1600 Lieuwe van Juckema tot 1620 Frouck van Juckema en Pieter van Walta |
| Huidige doeleinden | Of het huis nog bestaat is mij niet bekend. |
| Opengesteld | n.v.t. |
| Foto's | |
| Bronnen |
Tekst: Jan Leemburg “Kollumerland en Nieuw Kruisland” door mr. A.J. Andreae, 1883-1885 |