Meckema State te Kollum

Ligging Deze Stins/State stond in Kollum, gemeente Kollumerland. De stins stond ten zuiden van Kollum, in de buurt van de Faasma State in Zevenhuizen.

Tekening van de State door J. Stellingwerf uit 1723
Ontstaan De stins wordt voor het eerst rond 1460 genoemd.
Geschiedenis De eerste bewoner van de Stins die we in de archieven tegen komen is Taecke Meckema rond 1460. Zijn dochter trouwde met de Ommelander Pibo Eernsma, die de naam Meckema aannam.
De Stins deed dienst tot in de 16e eeuw en werd toen verlaten door zijn bewoners. De familie Meckema verhuisde toen namelijk naar een kasteel te Kollum. Dit kasteel was eerder in bezit geweest van de Groningers, toen zij een verbond hadden gesloten met de Kollumers, en werd bewoond door een kastelein.

Eén van de volgende eigenaren uit deze familie was Sippe van Meckema. Hij was aanhanger van de Bourgondiërs en moest vluchten toen Karel V in oorlog kwam met de Gelders-Groningse partij. Hij vluchtte naar Brussel, waar hij in 1519 stierf. Nadat Karel V zijn gezag definitief in de Noordelijke Nederlanden had gevestigd, keerden de Meckema's terug in hun oude machtspositie.
De opvolger van Karel V, zijn zoon Philips II, werd echter door een andere Sippe van Meckema niet gesteund, maar daarvoor in de plaats tekende hij het verbond der Edelen. Dit had tot gevolg dat Sippe -of op z'n latijns Scipio- moest vluchten naar Emden. Hij keerde echter al snel weer terug en werd in 1584 grietman van Kollumerland.
Sippe van Meckema vestigde zich eerst in Dokkum en keerde pas naar zijn voorouderlijk huis terug nadat prins Maurits Groningen in 1594 had ingenomen. Door deze inname werden de grensstreken weer veilig. Sippe had maar één zoon, Hessel geheten, die echter in de Slag bij Boksum in 1586 sneuvelde. Zijn weduwe was wel al in verwachting en ze beviel van een zoon, die ze ook Hessel noemde.

Hessel van Meckema woonde samen met zijn vrouw Lisck van Eysinga op de State, maar hij stierf al op 26-jarige in 1612: kinderloos. Zijn weduwe was toen pas 17 jaar en ging in het 'olde Casteleins- of nieuw Meckemahuys' wonen. Zij hertrouwde later met de Deense edelman Erik Brahe. Zij sterft in 1624, op 29-jarige leeftijd en de State wordt geërfd door haar broer Ritscke.
Ritscke van Eysinga werd in 1639 grietman van Kollumerland. Omdat hij alleen twee dochters had, Lisck en Poeck geheten, erfden zij de State. Na het overlijden van beide dochters erfde de dochter van Poeck, Lucia van Sytzama, het huis.

Lucia had blijkbaar zelf geen kinderen, want na haar sterven, komt het huis in bezit van Georg Prederik en Beatrix von Voss thoe Beesth, kinderen van haar zus Johanna Beatrix. Deze zus was getrouwd geweest met de uit het Duitse graafschap Lingen afkomstige Berent Heinrich von Voss zu Beesth.
Na het uisterven van deze familie in de achttiende eeuw, wordt Duco Martena van Burmania de laatste eigenaar. In 1777 laat hij de State slopen.

Van de State is een tekening bewaard gebleven, die vervaardigd werd door Jacob Stellingwerf in 1723. Eigenhandig had hij de tekening van het volgende bijschrift voorzien: "t huis te Kollum in Kollumerlant, behoort den Heere". Later is er 'Meckema' en 'van Vos' ingevuld.
De Meckema State was een laag uitgestrekt gebouw van twee haaks op elkaar staande vleugels. De State kende maar één bouwlaag tussen topgevels. De ene vleugel heeft smalle vensters met luiken en een grote schuurdeur. De andere vleugel bestaat eigenlijk uit twee delen. Het linker gedeelte bevat de ingangspartij, waarvan zich links vier kleine vensters bevinden en rechts een groot kruisvenster.
Het rechter gedeelte heeft over bijna de volle breedte een aangekapte uitbouw met smalle vensters en een tweede ingangspartij. De uitbouw is voorzien van een ingezwenkte halsgevel, die net nieuw moet zijn geweest, toen de tekening vervaardigd werd. Waarschijnlijk is de State omgracht geweest en werd het terrein afgesloten door een hek in barokke stijl. Meckema is niet een zeer indrukwekkende State geweest.
Bewoners rond 1460 Taecke Meckema
Pibo Eernsma, later Van Meckema
- 1519 Sippe van Meckema
- na 1594 Sippe van Meckema
- 1612 Hessel van Meckema, getrouwd met Lisck van Eysinga
1612 - 1624 Lisck van Eysinga
1624 Ritscke van Eysinga
Lisck en Poeck van Eysinga
Lucia van Sytzama
Georg Prederik en Beatrix von Voss thoe Beesth
- achttiende eeuw familie von Voss thoe Beesth
- 1777 Duco Martena van Burmania
Huidige doeleinden Van de State is niets meer terug te vinden.
Opengesteld n.v.t.
Foto's Kaartje met de States rond Kollum
Bronnen Tekst: Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992
Afb. 1: Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992
Afb. 2: www.hisgis.nl