Stins Oppa Dyck te Tzum

Ligging De stins “oppa Dyck” en sate (boerderij) stonden op het terrein van het huidige Lollumerweg 3 te Tzum, gemeente Franekeradeel.

Overzicht van states in en rond Tzum voor zover gelokaliseerd

Andere benaming De Grote Flaren
Ontstaan Omtrent het ontstaan van de stins is niets bekend.
Geschiedenis De wier "oppa Dyck" bij de Grote Flaren
In 1718 wordt een stinswier aangegeven bij de sate De Grote Flaren. De namen Oppa Dyck en In de Flaeren worden in 1511 en 1514 genoemd.
De sate De Grote Flaren, toen oppa Dyck genoemd, was in 1511 voor 10/25ste eigendom van Gerrolt Herema, voor 9/25ste van Sibrant Roorda en voor 5/25ste van het klooster Ludingakerke. In 1550 vermaakte Sibrant in zijn testament zijn deel van het goet opte Dyck in Tzummegae aan zijn neef Hero Roorda. In 1640 was juffer Perck van Roorda eigenaresse van het goed Op Dyck, dat in 1700 De Grote Flaren heette ter onderscheiding van de naburige Kleine Flaren. Het was toen eigendom van jonker Tjepke van Eminga en in gebruik bij Andrys Hendrix, was 91 pondemaat (ruim 33 ha.) groot en was belast met 26 floreen en 9 stuivers. In 1728 was Tiberius Pepinus van Eminga eigenaar die de sate verpachtte aan Ruyrd Wybes. In 1832 wordt als eigenaar de Diaconie van Dronrijp vermeld. Omdat in de stemkohieren bij de Van Eminga’s steeds de vermelding ‘papist’ wordt gegeven, zal het hier vrij zeker de RK diaconie betreffen.

De stinswier lag in 1718 tegenover de huisplaats van de sate, ten westen van de Plattedijk. In 1832 was dit perceel als boomgaard in gebruik. Later is het tracé van de Plattedijk verplaatst naar de oostkant van de sate, waardoor de terreinen van sate en stins verenigd werden. De gebouwen van de huidige boerderij beslaan beide terreinen.

Bewoners 1511 Gerrolt Herema, Sibrant Roorda en klooster Ludingakerke
1550 Hero Roorda en mede-eigenaren
1640 juffer Perck van Roorda eig., Douw Claessen gebr.
1700 Tjepke van Eminga eig., Andrys Hendrix gebr.
1728 Tiberius Pepinus van Eminga eig., Ruyrd Wybes gebr.
1832 Diaconie van Dronrijp
2014 M. van der Sluis
Huidige doeleinden Er is niets van de stins terug te vinden, op het terrein staat een boerderij.
Opengesteld n.v.t.
Foto's
Bronnen Tekst: Bovenstaande tekst is met toestemming van auteur P.N. Noomen overgenomen van de website www.hisgis.nl, tab "kaartlagen", keuze "stinzen fryslan". Die tekst is tevens gepubliceerd in:
"De Stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners", P.N. Noomen, Uitgeverij Verloren, Hilversum 2009
Foto 1: Google Earth