Ligging | De Rispensstins stond te Hidaard, gemeente Súdwest-Fryslân. |
Andere benaming | Nijehuis?? |
Ontstaan | Deze stins werd mogelijk voor 1402 gebouwd. |
Geschiedenis |
Tegen het einde van de 15e en in de 16e eeuw was de Rispens State een eigenerfde
State.
De familie Rispens komt echter al vanaf 1402 voor: in dat jaar wordt een
Andelif in Respenze genoemd. Ook wordt in dat jaar een Ocke Thoe Rispens genoemd. In 1528 komen we Ulbeth of Ulbe thoe Rispens tegen als eigenaar van de Sathe Rispens, hij is een kleinzoon van Ocke. Leden uit deze familie trouwen met Aylva's van Schraard en Buwalda's van Tjerkwerd. De familie beschikte ook over een wapen, bestaande uit een adelaar en doornenkroon, dat daarmee leek op het wapen van de familie Fondens in Jorwerd. ![]() Op de kaart uit het atlas van Schotanus van 1718 zien we nog een stinswier weergegeven, waaruit blijkt dat er een stins gestaan moet hebben, die er mogelijk in 1402 nog stond. Van der Aa schrijft het volgende over deze State: NIJEHUIS of Nijenhuis, voormalige state, provincie Friesland, kwartier Westergoo, grietenij Hennaarderadeel, arrondissement en 2 uur ten noordwesten van Sneek, kanton en 2 uur ten oostnoordoosten van Bolsward, ten noordwesten van Hydaard, waartoe zij behoorde. Van der Aa heeft het hier waarschijnlijk niet juist met de benaming. De boerderij Nijenhuis wordt op oude kaarten ten noordoosten van Hidaard aangegeven, naast het terrein waar door P.N. Noomen de state Rispens situeert wordt. De betiteling "Nijehuis" is vrijwel zeker ontstaan nadat de oude stins/state was vervangen door een nieuwe boerderij. De ten westen van "Nijehuis" gelegen boerderij die nu "Rispens" wordt genoemd was vermoedelijk de oorspronkelijk bij de stins/state behorende boerderij. |
Bewoners |
1402 Andelif Rispens 16e eeuw familie (thoe) Rispens |
Huidige doeleinden | Op het terrein van de State bevindt zic nu een boerderij. |
Opengesteld | n.v.t. |
Foto's | |
Verantwoording |
Tekst: C.W. Braaksma Bronnen P.N. Noomen, De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners, 2009 De website hisgis A.J. van der Aa, Aaardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 14 delen, 1837 - 1851 de heer J. van der Meer |