Rosema State te Kollum

Ligging Deze State stond ten oosten van Kollum, gemeente Kollumerland.

tekening/schilderij van de boerderij Rosema State

Ontstaan Vermoedelijk rond 1615.
Geschiedenis Van de twee broers Tamme en Jildert Rompts bewoonde de eerste Sybema State “op het Torp”. Van Jildert Rompts is bekend dat hij in 1605 van Isaäc, Tiets en Tjebbe, kinderen van de roemruchte Leeuwarder burgemeester Adje Lamberts een zathe onder “Ausbuer” kocht met de naam Rosema. Jildert Rompts leefde in 1595 en was toen gehuwd met Rytien, dochter van Jacob Albertsz., wiens familienaam òf (de) Roo òf Doënga was. In 1611 wordt Anna Wiegersdr. als zijn ega vermeld. Vermoedelijk was hij de stichter van Rosema State in de Uiterdijkstercluft onder Kollum.
Zijn zoon Jacob Jilderts Rosema bewoonde de state met zijn echtgenote Trijntje Pietersdr. Cleveringa. Hij was dijkgraaf en ontvanger-generaal van Kollumerland en in 1623, 1627, 1632 en 1646 volmacht voor de Landdag vanwege deze grietenij. Jacob stierf op 14 april 1650 en zijn vrouw de 1e januari 1661.

Van hun zeven kinderen woonde later Jetscke op de state. Zij was gehuwd met Gajus Botnia van Broersma die van 1656 tot 1673 secretaris en ontvanger-generaal was van Kollumerland en volmacht voor de Landdag. Hij heette oorspronkelijk Gajus van Botnia, zoon van Jarich van Botnia, tot zijn neef Gadie Hesselsz. Broersma hem tot erfgenaam benoemde “des dat hij geholden sal wesen te voeren de titel van Broersma en zijne kinderen na hem”. De rijkdommen van zijn neef waren hem liever dan zijn familienaam… Jetscke van Rosema stierf in 1658 en werd in de kerk van Kollum begraven. Vier jaar later, na het overlijden van haar moeder in 1661, viel de state ten deel aan de twee kinderen van Jetscke: Gajus en Wija Catharina Botnia van Broersma. Gajus werd net als zijn vader en grootvader ontvanger-generaal van Kollumerland, woonde te Kollum en stierf ongehuwd in 1694.
Wija Catharina trouwde met Livius van Scheltinga. Hij was in 1682 “capitein” bij de infanterie en woonde toen te Buitenpost. Later was hij ontvanger-generaal (o.a. in 1695) en woonde met zijn vrouw op Rosema State. Na de dood van zijn zwager Gajus zal hij ook diens helft van de state in eigendom hebben gekregen.
Livius en Wija Catharina hadden zeven kinderen, van wie Catharina Aurelia trouwde met Vincent van Glinstra, generaal in Nederlandse dienst. Zij was geboren in 1683 en legde op zesentwintigjarige leeftijd de eerste steen aan een nieuwe voorgevel van het huis. Mr. Andreae voegt daar aan toe “die nu voor korte jaren weder door een andere is vervangen”. Daaruit blijkt niet duidelijk of hij daarmee de voorgevel of het huis bedoelt… Vincent stierf in 1730 en Catharina overleefde hem nog 31 jaar. Zij woonde ’s zomers op Rosema State en in de winter in Kollum. Na haar overlijden in 1761 schijnen de eigenaars niet meer op de state gewoond te hebben.

In 1883 waren de dubbele singels met hoge bomen en de grachten nog aanwezig. Binnen de grachten stond/staat een boerderij.
Bewoners Jildert Rompts
1623 – 1650 Jacob Jilderts Rosema en Trijntje Pieters Cleveringa
1650 – 1661 Trijntje Pieters Cleveringa
Jetscke Rosema en Gajus Botnia van Broersma
Gajus en zijn zuster Wija Catharina Botnia van Broersma
1894 Wija Catharina Botnia van Broersma en Livius van Scheltinga
1709 - 1730 Vincent van Glinstra en Catharina Aurelia van Scheltinga
1730 – 1761 Catharina Aurelia van Scheltinga
Huidige doeleinden Op de plaats van de state staat nu een boerderij.
Opengesteld De boerderij wordt particulier bewoond en is niet toegankelijk.
Foto's
Bronnen Tekst: Jan Leemburg
“Kollumerland en Nieuw Kruisland” door mr. A.J. Andreae, 1883-1885
“De monumenten van geschiedenis en kunst, Noordelijk Oostergo, Kollumerland”, Herma M. van den Berg
Afb. 1: “De monumenten…, Noordelijk Oostergo, Kollumerland”