Saeckma State

Ligging	De Saeckma State stond in Akkerwoude, gemeente Dantumadeel.
Ontstaan	De State bestond waarschijnlijk al rond 1550.
Geschiedenis	Aan de hand van de stemkohieren uit de 17e en de 18e eeuw kunnen we een lijst samenstellen van de eigenaars van (Groot en Klein) Saeckma State. In 1640 komen we als eigenaars "d'erven van Lucas Jarges voor d’eene helft en de Raetsheer Saeckma voor de andere helft" tegen. Lukas Jarges was de schoonzoon en Raetsheer Saeckma de achterkleeinzoon van Johannes Wopkes Saeckma, grietman van Dantumadeel. Na zijn dood werd de State mogelijk verdeeld onder zijn twee kinderen Sjoerdt en Auck. Auck, die in 1580 was overleden, was getrouwd met Lucas Jarges. Na 1640 zijn de rechten van "d'erven van Lucas Jarges" komen te vervallen of heeft de Raetsheer de andere helft van de State opgekocht. Via Jayckle Saeckma, die trouwde met Hans van Wyckel, komt de State in bezit van hun twee kinderen Hendrik en Aurelia, die trouwde met Cornelis Bosman, secretaris van Oost-Dongeradeel. In 1680 blijkt de State dan in bezit van de secretaris Wyckel, t.w. Hendrik van Wykel, voor de ene helft en de curator van de kinderen van de secretaris Bosman voor de andere helft. Het vreemde hier is, dat Aurelia zelf niet genoemd wordt, terwijl ze pas in 1693 sterft. Voor 1698 is er waarschijnlijk een definieve opsplitsing gemaakt tussen Groot en Klein Saeckma State, want volgens het floreenkohier van 1698 is "de heere Wyckel" eigenaar. Ook in 1708 en 1718 staat deze Hendrik in de stem- en floreenkohieren als eigenaar vermeld. Hendrik sterft in 1719. Vanaf 1698 komen we voor "De Kleine Sate", waarschijnlijk dus een boerderij, aparte vermeldingen tegen van de eigenaren. In 1719 komt de State in bezit van Jaycke Hendricksdr. Van Wyckel, die getrouwd was met Corn. Bosman, een volle neef van haar (zoon van Aurelia en Cornelis Bosman). In de floreencohieren van 1728, 1738 en 1748 staat de State op haar naam, terwijl in 1728 in het stemcohier de naam van haar broer, grietman Regnerus Annaeus van Wyckel, grietman van Gaasterland wordt genoemd als stemgerechtigde. Jaycke van Wyckel is waarschijnlijk tussen 1748 en 1758 overleden, want in 1758 (en ook in 1768) is haar broer Johannes Saeckma van Wyckel eigenaar. Hij staat vermeld als "secretaris van Gedeputeerde Staten Wyckel". Na 1768 erft zijn dochter Jaicke Saeckma van Wyckel, gehuwd met Andreas Muller, de State. Zij is niet lang de eigenaresse geweest, want in 1778 staat de State op naam van de heren H.H. en J. v. Wyckel (broers van haar). Zij zijn aangesteld als curators van hun overleden zuster. Daarna komt de State in bezit van haar man, Andreas Muller, toen burgemeester van Dokkum. In de floreenkohieren staat het in 1798 ook op naam van burgemeester Muller, in 1818 (tussen 1798 en 1818 zijn er geen floreenkohieren opgemaakt) op naam van "Old Burgemeester" A. Muller. Na de dood van deze burgemeester, komt de State in bezit van zijn schoonzus Wilhelmina van Wyckel, die trouwde met Godschalk van Knijff. In 1828 namelijk stat deze Godschalk vermeld als eigenaar. Vier jaar later, op 18 januari 1832, wordt de State door van Knijff verkocht aan Tabe Tjeerds Annema.
Bewoners	Johannes Wopkes Saeckma Sjoerdt Johannes Saeckma en Auck Johannes Saeckma, getrouwd met Lucas Jarges 1640 Raetsheer Saeckma, kleinzoon van Sjoerd en de erven van Lucas Jarges Jayckle Saeckma, dochter van de raadsheer, getrouwd met Hans van Wyckel 1680 Hendrik van Wykel en de curator van de kinderen van de Aurelia Wykel, getrouwd met C. Bosman 1680 - 1719 Hendrik van Wykel 1719 - 1748 Jaycke Hendricksdr. Van Wyckel, getrouwd met Corn. Cornelisse Bosman 1758 en 1768 Johannes Saeckma van Wyckel (broer), getrouwd met Ava Cornelia van Glinstra Jaicke Saeckma van Wyckel (dochter), gehuwd met Andreas Muller 1778 H.H. en J. v. Wyckel (zonen van de voorgaande) curators van voorgaande 1778 - 1818 Andreas Muller 1828 - 1832 Godschalk van Knijff, getrouwd met Wilhelmina van Wyckel, (zuster van Jaicke) 1832 Tabe Tjeerds Annema
Huidige doeleinden	Van de State is niets meer terug te vinden.
Opengesteld	n.v.t.
Foto's
Bronnen	Tekst: Informatie uit diverse bronnen afkomstig stemkohier Akkerwoude Nr. 3 en 4 Archief van J. Kooistra Afb. 1: J. Kooistra