| Ligging |
Deze buitenplaats ligt in Heerenveen. |
| Ontstaan | Het huidige huis werd in 1755 gebouwd. |
| Geschiedenis |
In 1755 is het huis gebouwd door Anna Maria De Jong en Nicolaas van Heloma op de
plaats van een 17e eeuws pand. Een tekening gemaakt in 1723 door J. Stellingwerf
geeft een beeld van dit in 1753 afgebroken pand. De initialen van A.M. de Jong en N.
van Heloma vindt men als spiegelmonogrammen in het stucwerk in de hal. Een portret
van Nicolaas bevindt zich boven de deur in de zaal, geschilderd in 1741 door B.
Accama. De van Heloma's hebben een sterk stempel gedrukt op Heerenveen en omgeving, door activiteiten op het gebied van de veenexploitatie in Friesland en Drente en door het bekleden van belangrijke posten op bestuurlijk en maatschappelijk gebied. Het pand bestaat uit een voor- en een achterhuis. Op de begane grond bevindt zich in het achterhuis de keuken, terwijl zich daarboven op de hoofdverdieping de zaal bevindt. Deze zaal bezit een rijk geornamenteerd stuc-plafond, een in marmer gebeeldhouwde schouw waarboven in stuc-werk Diana, de godin van de jacht is afgebeeld. Ter weerszijde hiervan zijn twee buffetnissen, eveneens rijk geornamenteerd. Ook de hal en de rechtervoorkamer bezitten dergelijke rijke plafonds, alle in de z.g. Louis XV-stijl uitgevoerd. Omstreeks 1780 is de voorgevel verfraaid, waarbij de ramen van iets grotere ruitjes werden voorzien, de deurpartij werd omtimmerd en een gesneden bovenlicht werd aangebracht, terwijl de eenvoudige goot werd vervangen door een rijke kroonlijst. De dakkapel werd van beeldhouwwerk in de stijl van Louis XVI voorzien. De rechter voorkamer op de hoofdverdieping is behangen met goudleer uit deze tijd. Dit is echter waarschijnlijk van elders afkomstig en in de 19e eeuw aangebracht. Dergelijk behang treffen we verder nog aan in het stadhuis van Franeker, Dokkum, Sneek en Workum, en in het Princessenhof te Leeuwarden. In de periode van 1830-1885 werd het huis bewoond door Maria van Sminia en Marcus van Heloma. De voorspoedige groei van het gezin, er ontsproten negen kinderen, maakten een forse uitbreiding noodzakelijk. In 1846 werd daarom op het voorhuis een extra verdieping gebouwd. De dakkapel werd naar de achtergevel verplaatst. De kroonlijst uit 1780 werd herplaatst. Alle vensters werden van grote ruiten voorzien (het z.g. empire-venster). Het nu nog aanwezige velours-behang met 18e eeuws dessin in de zaal is waarschijnlijk in deze periode aangebracht. Dankzij de restauratie, uitgevoerd in 1977, waarbij de originele keuken uit de 18e eeuw werd hersteld, bezitten we een van de fraaist bewaard gebleven 18e eeuwse huizen. |
| Bewoners |
1755 Anna Maria de Jong, getrouwd met Nicolaas van Heloma familie van Heloma 1830 - 1885 Marcus van Heloma, getrouwd met Maria van Sminia |
| Huidige doeleinden | Het huis wordt particulier bewoond. |
| Opengesteld | Het huis is niet toegankelijk. |
| Foto's |
 
 
|
| Bronnen |
Tekst: Aardrijkskundig Woordenboek van Van der Aa Langs stinsen, states en andere voorname huizen in Friesland, 1979 Foto 1: Albert Speelman Foto 2 en 3: Langs stinsen, states en andere voorname huizen in Friesland, 1979 Foto 4 en 5: Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992 Afb. 1 t/m 4: Langs stinsen, states en andere voorname huizen in Friesland, 1979 Afb. 5: Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992 |