| Ligging |
Deze state lag te Hitzum, gemeente Franekeradeel, pal achter Noorderbuurt 10. |
| Andere benaming | Roorda State |
| Ontstaan | Wanneer de Wiersma State ontstaan is, is niet met zekerheid te zeggen. In de tweede helft van de 16e eeuw is het onderdeel van het Gratinga goed. Dit goed wordt voor het eerst in 1456 genoemd. |
| Geschiedenis |
In het begin is er niet goed onderscheid te maken tussen de Wiersma of Roorda State
(Hitsum FC6) en Gratinga State (FC7). "Gerland Hermana liet in 1456 aan haar achterneef Upke te Birdingaterp een deel van haar stins te Hitsum na met de goederen die ze door ruil had verkregen van Woltho in Midlum (partem castri sui in Hitzum cum praediis qua Gherlanda permutavit contra Wolthonem in Midlem). Van Upcke stamden in patrilineaire lijn de families Gratinga en Burmania af; in de familie Gratinga vererfde het huis te Hitsum tot het door Popck Gratinga aan Sibrandt van Roorda werd verkocht; deze liet in 1550 bij testament 't huys te Hitzum, gecocht van jonckfrouwe Popcke Gratinga, met een stuck van de werff aen 't huys geleghen aan zijn kleinzoon Hero Gratinga na, op voorwaarde dat deze zich Van Roorda zou gaan noemen. In de tweede helft van de 16de eeuw waren er in Hitsum twee adelshuizen die beide op het oude Gratinga-bezit teruggingen: het goed in het Floreenkohier onder nummer 6 Wiersma- of Roorda-state geheten en Floreenkohier nr. 7 genaamd Gratinga, terwijl een derde, naburig goed - het prebendeland van het Gratinga-leen (FC3) - eveneens op het Gratinga-goed terug gaat. De bekende Rienck Hemmema (met een moeder Gratinga), wiens boekhouding over de jaren 1571-1573 bewaard is gebleven, bewoonde FC6 (Wiersma).” (Bovenstaande is met toestemming van auteur P.N. Noomen letterlijk overgenomen.) Het stemkohier van 1640 vermeldt als eigenaren “de kinderen van wijlen de heer jr. Ede van Eysinga”. De gebruiker van het toen 90 pondemaat (ongeveer 33 hectare) grote goed was Jan Epes. Volgens het floreenkohier van 1700 was de oppervlakte toen 97 pondemaat (ruim 35 ha.) en wordt als eigenaar kort maar krachtig “Burmania” vermeld. Dat betrof jonkheer Duco van Burmania, die ook eigenaar was van de naastgelegen Gratinga State. Hij was in 1698 waarschijnlijk nog minderjarig, want in het stemkohier van dat jaar staat aangetekend dat grietman Sjuck Gerrolt van Burmania en “de heer Camstra” zijn curatoren zijn. Hessel Ypes was toen de gebruiker. In 1728 was jonker Julius Ritske van Sixma eigenaar, net als van Gratinga State. De oudste registratie in het kadaster (1832) vermeldt als eigenaren “Erven Mink Jacob Doijema en mede E.”. Eekhoff vermeld op zijn kaart van 1852 “Roordama of Roorda”, een kaart uit 1864 geeft op deze plaats nog de naam Roorda aan. Gratinga State lag ongeveer 200 meter ten noorden van Wiersma/Roorda. Toen Eekhoff de kaart van Franekeradeel in 1852 tekende was dit stateterrein reeds onbehuisd. |
| Bewoners |
tot 1456 Gerland Hermana 1456 Upke te Birdingaterp Popck Gratinga Sibrandt van Roorda Hero Gratinga/Roorda 1571 Rienck van Hemmema 1640 kinderen jr. Ede van Eysinga 1700 Burmania 1832 Erven Mink Jacob Doijema en mede eigenaren |
| Huidige doeleinden | Er is niets van de state terug te vinden. Op/bij het terrrein staan enkele woningen. |
| Opengesteld | n.v.t. |
| Foto's | |
| Bronnen |
Tekst: Een deel van bovenstaande tekst is met toestemming van auteur P.N. Noomen
overgenomen van de website www.hisgis.nl,
tab "kaartlagen", keuze "stinzen fryslan". Die tekst is tevens gepubliceerd in: "De Stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners", P.N. Noomen, Uitgeverij Verloren, Hilversum 2009 Foto 1: de heer J. Leemburg |