Wier bij de Leye te Rijs

Ligging Deze wier bevond zich vlakbij de Sathe de Leye in de Rijsterpolder bij Rijs, gemeente De Friese Meren.
Ontstaan Deze wier komt alleen op een kaart uit 1718 voor.
Geschiedenis Op de kaart van Schotanus uit 1718 van Hemelumer Oldeferd wordt het gebied ten noorden van Rijs als deel van Hemelumer Oldeferd gezien, terwijl het landschappelijk gezien meer bij de grietenij Gaasterland aansluit. Op deze kaart wordt op de Leye een boerderij aangegeven, die geflankeerd wordt door twee verlaten huisplaatsen (zogenaamde stemmende stellen). Bij de westelijke "stelle" zien we ten zuiden daarvan een wier aangegeven. Deze wier bevond zich dicht bij de Leise Laan, die vroeger de oostelijke oprijlaan van het huis Rijs vormde.
Op de kaart uit 1718 van Gaasterland ontbreken de stellen en de wier. Ter plekke van de wier ligt nu akkerland, ter plekke van de westelijke "stelle" een bosperceel.
Door de verschillen in deze twee kaarten lijkt het erop dat hiermee de landschapsontwikkeling in het begin van de 18e eeuw rond de Leye in de Rijsterpolder wordt aangegeven. Tevens zien we nu op de kaart van Gaasterland dat de percelen rechthoekig zijn, wat aansluit bij de percelering van het landgoed Rijs.
In 1698 behoorden twee huijssteden en een plaets onder Hemelum toe aan de heer Hiob de Wildt, de stichter van het landgoed Rijs. Mogelijk komen deze overeen met de boerderij twee verlaten huisplaatsen op de kaart van Hemelumer Oldeferd.

Na 1718 komen we de wier en verlaten huisplaatsen niet meer tegen op kaarten. De plaats van de beide "stellen" zijn later nog wel herkenbaar in de percelen rond de boerderij Rijsterpolder. Pas in de 19e eeuw behoort dit deel van de Rijsterpolder tot Gaasterland.
Bewoners
Huidige doeleinden
Opengesteld n.v.t.
Foto's
Bronnen Tekst: P.N. Noomen
P.N. Noomen, De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners, 2009
De website hisgis
P.N. Nomen: hartelijk dank voor alle informatie en het vele onderzoek!!